INNOVATIE, HOE STIMULEER JE DAT?
Boordevol inspiratie gingen we gepassioneerd te werk. We gaan de wereld mooier maken. Onze eerste concepten waren goed maar konden beter, kritisch keken we ernaar, hoe het nog slimmer te maken. We waren niet te stoppen! Zo’n bevlogenheid, wie wil dat niet?
Hoe krijg je mensen intrinsiek gemotiveerd om continu te vernieuwen, om samen complexe puzzels op te lossen? Innovatie-experts, toonaangevende vernieuwers, architecten en ontwerpers geven er hun visie over: hoe stimuleer je innovatie in de werkomgeving?
Auteur: Kitty de Groot, product- & interieurontwerper, journalist en partner van STUDIO VIX
Vrije ruimte, fysiek, virtueel en mentaal
Jan-Peter Kastelein, omgevingspsycholoog & werkplekstrateeg YNNO
“Onder innovatie versta ik het proces van vernieuwen en onder creativiteit het vermogen om iets nieuws te scheppen. Om te kunnen vernieuwen moet je zowel fysiek, virtueel als mentaal de ruimte krijgen om te kunnen experimenteren. De sociale context speelt een hele belangrijke rol hierin: hoe verhouden mensen zich tot elkaar, tot een bepaald gedrag? Wordt samenwerken gefaciliteerd? Het samenbrengen van mensen die in verschillende contexten kennis hebben opgedaan, zorgt voor nieuwe inzichten, nieuwe ideeën. Innovatie is een proces van continue reflectie op het gerealiseerde werk, de verworven. Het continue scherp stellen, elkaar uitdagen om anders te kijken. Een mooi voorbeeld zijn de kunstenaars van vroeger: ze werkten redelijk autonoom, maar kwamen ook vaak samen. Het waren bevlogen clubjes, die samen dronken, aten, plezier en ruzie hadden. Ze bekritiseerden elkaars werk en zetten elkaar aan tot steeds weer nieuwe scheppingen. Samenkomen speelt een belangrijke rol bij innoveren, dat is wetenschappelijk nu wel bewezen.”
“In je werk-, leeromgeving kan je innovatie bevorderen: ontmoetingen creëren kan je fysiek faciliteren, architectonisch engineeren. Om mensen in contact te brengen met elkaar zal je ervoor moeten zorgen dat ze makkelijk toegang tot elkaar hebben, dat ze de tijd voor elkaar kunnen nemen en dat ze aan elkaar kunnen laten zien waar ze mee bezig zijn. Je kan bewegingen creëren door spanningen in een gebouw op te bouwen, door unieke plekken te creëren waar mensen de moeite voor nemen om naartoe te komen. Waar verschillen disciplines elkaar ontmoeten.”
Betekenisvol
Creëer een betekenisvolle werkomgeving, zeker jongeren willen ervaren dat hun werk zinvol is en impact heeft. Daarom: toon in de werkomgeving waarvoor en voor wie ze werken, toon werkresultaten en zorg dat mensen zich hierin herkennen.
Het oplossen van complexe problemen vraagt om volhardendheid en motivatie. Daartoe moeten mensen zich mentaal en fysiek goed voelen. Zij zijn het creatieve brein van de organisatie. Toen ik begon met dit werk, ging het over productiviteit, efficiency, ARBO, over klimaat, licht, luchtvochtigheid, om allemaal technische factoren. Nu gaat het over het welbevinden van mensen, gezond eten, genoeg bewegen, je goed voelen. Als je me nu zou vragen, ontwikkel een concept waarbij mensen gestimuleerd worden tot kennisdeling over te gaan, dan is het wel dat. Een plek creëren waar mensen willen zijn en niet een plek waarbij ze het liefst zo snel mogelijk weer naar buiten lopen.”
LAB-spaces
Ben van Berkel, architect en oprichter van UNStudio
“Als wij het over innovatie hebben dan kijken we naar fysieke, mentale en sociale gezondheid, naar de combinatie van die drie. Het creëren van gezonde werkomgevingen is heel belangrijk: Omgevingen die mensen een ‘up-lift’ geven. Ik denk aan lab-spaces, kleine arena’s, kleine ‘camp-fires’, waar mensen durven en mogen experimenteren, waar ze vrijuit kunnen brainstormen over wat te vernieuwen. Een informele plek, waarbij je denkt: hé, dit is anders dan een productieplek. Maak van een omgeving ook geen gimmick, een soort Disneyland of speeltuin, een afleiding die zo schreeuwerig is dat het afstoot. Het moet vriendelijk en integer zijn.
Je moet wel variatie bieden, zoals diverse mogelijkheden van werken. Regelmatig staand werken maakt je energieker. Ik doe geen projectvergadering meer zittend, staand zijn we krasser, scherper.”
Een creatief verzamelkantoor
UCO Utrecht Community voor Ondernemerschap - in duurzaamheid. De architecten Mirjam Schmull en Merel Stolker aan het woord.
“We wilden een fijne sfeer creëren, waar je wordt gestimuleerd om samen te werken, waar ruimte is om ruim te denken, om te experimenteren, om nieuwe inzichten op te doen.
We hebben gezorgd voor openheid, levendigheid en diversiteit. Dat betekende maximale werkplekbezetting en een diversiteit aan bedrijven van elk maximaal 25 man groot, zodat iedereen wordt gehoord. We wilden een community met een brede scope aan kwaliteiten en kennis, zodat we samen als één organisatie uiteenlopende vraagstukken op het gebied van duurzaamheid kunnen oppakken.
De verschillende functies – bellen, vergaderen, werken, socializen- hebben we bewust van elkaar gescheiden gehouden zodat er op het plein rustig kan worden gewerkt. En toch sta je continu in verbinding met elkaar, zonder dat je je bekeken voelt. Overal zijn zichtlijnen -via ramen- naar het centrale plein. En uiteraard stond bij de inrichting duurzaamheid centraal: alle interieurelementen zijn gifvrij, flexibel inzetbaar, demontabel en te recyclen. De inrichting is hierdoor eenvoudig te veranderen, wat ruimte biedt voor verandering, voor nieuwe initiatieven, voor uiteenlopende activiteiten.”
StudioVIX verricht veel onderzoek over de invloed van interieurontwerp op mensen, organisaties en maatschappij en visa versa, samen met kennispartijen. Hierover schrijven we, geven we advies en de verworven kennis gebruiken we in onze interieur- en productontwerpen.